مرصاد نیوز: رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه گفت: اگر سموم و آفت کش ها بطور غیرمجاز و بی رویه استفاده شوند در دراز مدت حتی احتمال خطر بروز جهش و تغییرات ژنتیکی در انسان ها را در پی دارد.
دکترحسین بیگلری در گفتگو با خبرنگار شبکه اطلاع رسانی مرصاد، درباره اهمیت سلامت محصولات کشاورزی اظهار داشت: شعار نمادین سازمانی جهانی بهداشت برای روز جهانی غذا در سال ۲۰۲۱ غذایی ایمن و سالم برای فردایی ایمن بوده است.
رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه افزود: سایه سنگین مشکلات ناشی از بحران همه گیری بیماری کرونا طوری بر موضوع سلامت جامعه تاثیرگذار بوده که سبب شده سایر اولویت های مهم دیگر سلامت کم رنگ تر شوند که از جمله آن موضوع تمرکز بر حفظ ایمنی غذایی جامعه است به نحوی گاها توسط بعضی از افراد در تولید برخی از محصولات کشاورزی، با هدف کسب سود حداکثری و اقتصاد آنی شاهد استفاده بیش از حد مجاز از انواع سموم، کودها و آفت کش ها هستیم که می تواند برای سلامت انسان ها خطرات جدی را در آینده در بر داشته باشد.
سموم کشاورزی و آفت‌کش‌ها بر روی همه اعضای حیاتی انسان تأثیرگذار است
وی عنوان کرد: سموم کشاورزی و آفت کش ها می‌توانند بر روی همه اعضای حیاتی انسان و به طور ویژه بر روی دستگاه گوارش تاثیرگذار باشند. خطر بروز انواع التهاب در کوتاه مدت، میان مدت و نهایتا افزایش ریسک خطر ابتلا به سرطان معده و دستگاه گوارش را در طولانی مدت به دنبال داشته باشند.
رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تصریح کرد: گاهی این سموم شیمیایی می توانند سیستم عصبی بدن انسان را نیز مورد حمله قرار دهند.
استفاده بی رویه سموم و آفت کش ها خطر بروز جهش و تغییرات ژنتیکی در انسان را در پی دارد
دکتربیگلری خاطرنشان کرد: اگر این سموم و آفت کش ها بطور غیرمجاز و بی رویه استفاده شوند در دراز مدت حتی احتمال خطر بروز جهش و تغییرات ژنتیکی در انسان ها را در پی دارد، همچنین ایجاد عوارض کبدی، کلیوی، ایجاد اختلال در سیستم ایمنی بدن، بروز حساسیت و خارشهای پوستی، خطر ابتلا به بیماری های خود ایمنی نظیر ام اس و دیابت های زودرس هم در اثر استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی وجود دارد.
وی افزود: گاهی اوقات ورود بیش از حد مجاز رادیکالهای آزاد که از طریق سموم و آفت کشهای مختلف به بدن انسان وارد می شود سیستم ایمنی انسان را طوری مختل می کند که از ایجاد بیش فعالی در کودکان گرفته تا افزایش خطر بروز بیماری پارکینسون در بزرگسالان را به همراه داشته باشد.
آب فاضلاب حاوی فلزات سنگین نظیر سرب و جیوه است
دکتربیگلری گفت: خطر آبیاری محصولات کشاورزی با آب فاضلاب نیز موضوع بهداشتی مهم دیگری است که متاسفانه گاها وجود دارد به گونه ای که بارها شاهد معدوم سازی برخی از مزارع و محصولات زراعی آلوده توسط کارشناسان و بازرسان مرکز بهداشت هستیم با این حال بعضی از سودجویان در حاشیه رودخانه هایی که آب آنها با فاضلاب شیمیایی آمیخته شده و حاوی فلزات سنگین نظیر سرب و جیوه است، با آبیاری با فاضلاب ها سلامت مردم را به خطر می اندازند.
عملاً هیچ گونه نظارت بهداشتی بر وانت بارهای سیار وجود ندارد
رییس دبیرخانه کارگروه سلامت دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه تصریح کرد: برخی از مواقع محصولات کشاورزی که با آب فاضلاب آبیاری شده اند قبل از اینکه ماموران زحمتکش جهاد کشاورزی و کارشناسان بازرس بهداشتی بتوانند رسیدگی کنند به سرعت جمع و بارگیری می شوند و از طریق وانت بارهای سیاری که عملا هیچ گونه نظارت بهداشتی بر آنان وجود ندارد، در خیابان ها و کوچه ها توزیع می شوند که موضوعی خطر آفرین است.
وی خاطرنشان کرد: در واقع از وضعیت سلامت بار این وانت بارهای سیار هیچ اطلاعاتی در دست نیست و ممکن است میزان سموم و آفت کش ها در سبزی جات و میوه جات توزیع شده توسط آنها بالا باشد یا با آب حاوی فلزات سنگین آبیاری شده باشند هرچند که مساله بیکاری و ارتزاق عده ای هم از این طریق مطرح است که مسئولین محترم ذیربط نیز بایستی با لحاظ اولویت حفظ سلامت مردم در خصوص این مسئله توجه و رسیدگی مقتضی کنند.
وی افزود: همچنین خطر بروز بیماری های واگیر منتقله از طریق محصولات کشاورزی دارای آلودگی وجود دارد.
دکتربیگلری خاطرنشان کرد: بیماری تیفوئید یا حصبه می تواند در اثر آبیاری با آب فاضلاب یا آب ناسالم در محصولات کشاورزی ایجاد شود، هپاتیت های ویروسی A و E به خصوص در ارتباط با آب فاضلاب بسیار حائز اهمیت است و باعث التهاب کبد و ایجاد مخاطره در کودکان و زنان باردار می شود و میکروب های دیگری نظیر هلیکوباکتر که عامل مولد بیماری سرطان معده در دنیا است، و می تواند بسیار خطرناک باشد، از طریق این آلودگی ها به بدن انسان وارد شود همچنین خطر بروز سایر عفونت‌های روده ای و گوارشی در کنار ایجاد و تشدید بیماری سندرم روده تحریک پذیر (IBS) نیز بر اثر التهاب‌های مزمن دستگاه گوارش ناشی از مصرف این محصولات کشاورزی ناسالم وجود دارد.
دکتربیگلری گفت: اگرچه نظارت های کارشناسی و بهداشتی هم وجود دارد اما با وسعت مشکلات ممکن است با مساله پنهان کاری منافع مالی برخی از افراد سودجو مواجه باشیم.
البته کشاورزان شریف استان کرمانشاه افراد بسیار با اخلاق متعهدی هستند اما گاها می بینیم گروهی از سایر استان‌های دیگر با اجاره کردن زمین ها برای بدست آوردن حداکثر محصول آن، با بی پروایی از همه سموم، آفت کشها و نیترات استفاده می کنند در حالی که می دانیم نیترات در بدن انسان به نیتروزامین تبدیل می شود که عاملی بشدت سرطان زا است، بنابراین تقویت نظارت های مستمر هرچه بیشتر مسئولان در همه سازمانهای ذیربط از تلاشگران سازمان جهاد کشاورزی بعنوان متولی محوری قانونی گرفته تا کمک سایر ادارات نظارتی را بخود می طلبد.
وی افزود: وجود مشکلات اقتصادی و گرانی سبب شده گروهی از افراد به سمت خرید و مصرف محصولات کشاورزی عرضه شده توسط وانت بارهای سیار که متولی مشخصی هم ندارند، روی آورند چرا که محصولات مذکور را با اندکی زیر قیمت و در دسترس تر به فروش می رسانند در حالی که مصرف چنین محصولاتی گاها می تواند تهدید کننده جدی سلامت باشد.
دکتربیگلری تصریح کرد: در شرایطی که از یک طرف خطرات بروز سرطان ها را عنوان می کنیم از جمله ضرورت پرهیز از مصرف سیگار و قلیان، داشتن تحرک بدنی و پیشگیری از چاقی و کنترل بیماری ها، اما از سوی دیگر عوامل زیان بار محیطی مثل آلودگی محصولات کشاورزی حاوی سموم و فلزات سنگین و نیترات می تواند به شدت زحمات متولیان سلامت را هدر دهد و خطر بروز سرطان ها و بیماری‌های خود ایمنی با مختل شدن سیستم ایمنی را تشدید کند.
وی خاطرنشان کرد: رفع احساس گرسنگی و سیری از نیازهای اولیه بشر است اما مکمل آن تامین نیازهای سلولی از طریق مواد غذایی مغذی و سالم است.
رسانه ها در انتخاب سبک‌های زندگی سلامت محور، نقش مهمی دارند
وی افزود: در این راستا سازمان جهاد کشاورزی، سازمان حفاظت محیط زیست، اداره استاندارد ، رسانه ها به عنوان عامل افزایش دهنده دانش سلامت فردی و انتخاب سبک‌های زندگی سلامت محور، مشارکت فعال مردم، بازرسی های مرکز بهداشت و معاونت غذا و دارو دانشگاه در کنار توجه سایر نهادهای نظارتی دارای جایگاه ویژه ای هستند. حمایت پلیس، استانداری و دستگاه قضایی هم به عنوان ناظرین قانونی اصلی می توانند در پیشگیری از بروز چنین اتفاقاتی و تامین هر چه مناسبتر ایمنی غذایی نقش حیاتی داشته باشند.
گرانی ها سبب شده استفاده از مواد مغذی نظیر برنج، گوشت و میوه کمتر شود
دکتربیگلری تصریح کرد: گرانی ها سبب شده استفاده از نان، سیب زمینی و پیاز بیشتر شده و سایر مواد مغذی نظیر برنج، گوشت و میوه کمتر مصرف شوند. پس اگر سیب زمینی و پیاز حاوی مقدار فراوانی از سموم باشد می تواند برای همه به خصوص بانوان، سالمندان و کودکان در جامعه بسیار مخاطره انگیز باشد.
وی عنوان کرد: یک شعار نمادین مهم از سال‌های قبل مبنی بر ایمنی غذا از مزرعه تا سفره را داشته ایم که بر مبنای آن همه فرآیندهای تهیه و تولید، نگهداری و توزیع مناسب تا زمانی که مواد غذایی سالم بدست افراد برسد و سپس با شستشوی مناسب، گندزدایی و ضدعفونی کردن محصولات کشاورزی تا وقتی که وارد سفره غذایی مردم جهت مصرف می شود در تمام طول مسیر بایستی مورد دقت و نظارت قرار گیرد.
در همین راستا تشکیل کمیته های فنی و اجرایی طرح راهبردی ارتقاء سلامت محصولات کشاورزی هدف با هدایت مناسب سازمان جهاد کشاورزی استان و با همکاری دانشگاه علوم پزشکی و سایر سازمانهای مرتبط دست اندر کار نیز در دست اجرا قرار گرفته است.